અમેરિકાની ધમકી: ૫૦૦% ટેરિફ અને રશિયા વેપાર પર પ્રતિબંધ અમેરિકી ટ્રેઝરી સેક્રેટરી સ્કોટ બેસેન્ટે બુધવારે વોશિંગ્ટનમાં જણાવ્યું કે, ૮૫ અમેરિકી સેનેટર્સ ટ્રમ્પને અમુન્ત રીતે સત્તા આપવા તૈયાર છે, જેથી ચીન પરથી આયાત પર ૫૦૦ ટકા સુધીના ટેરિફ લગાવી શકાય. બેસેન્ટે કહ્યું, "ચીન રશિયાના ૬૦ ટકા ઊર્જા ખરીદે છે, જે મોસ્કોના યુદ્ધીય મશીનને ઇંધણ આપે છે." આ ઉપરાંત, ટ્રમ્પે ભારતને પણ નિશાન બનાવતા કહ્યું કે, "ભારતની રશિયા તેલ આયાતથી અમે ખુશ નથી, કારણ કે આ પુતિનના યુદ્ધને આર્થિક ટેકો આપે છે." જોકે, ભારતીય વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આવી કોઈ ખાતરી આપી નથી, જેને ચીન તરફથી 'અલગ મુદ્દો' કહેવામાં આવ્યો છે. આ ધમકીઓ વૈશ્વિક વેપારને હલાવી નાખે છે, જેમાં ચીન અને અમેરિકા વચ્ચેના વેપાર યુદ્ધના પુનઃઉદયની આશંકા વધી છે. વિશ્લેષકો માને છે કે આથી વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇન અને ઊર્જા કિંમતો પર અસર પડશે, જે ભારત જેવા વિકાસશીલ દેશો માટે પડકારરૂપ બનશે.
ચીનનો વલખાતો પ્રતિકાર: 'અમારો વેપાર કાયદેસર, અમેરિકાની નીતિ એકતરફી બુલીંગ' ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા લિન જિયાને ગુરુવારે મીડિયા બ્રીફિંગમાં કહ્યું, "અમારી રશિયા સાથેની ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદી સંપૂર્ણ કાયદેસર અને ન્યાયી છે. અમે વિશ્વભરના દેશો સાથે સામાન્ય વેપાર અને ઊર્જા ભાગીદારી કરીએ છીએ, જે અંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા અનુસાર છે." તેમણે અમેરિકાની નીતિને 'એકતરફી ધમકી અને આર્થિક દબાણ' કહીને નિંદા કરી અને કહ્યું, "આવી નીતિથી આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારના નિયમો ભંગાય છે અને વૈશ્વિક ઉદ્યોગો તથા સપ્લાય ચેઇનને નુકસાન થાય છે." જિયાને વધુ કહ્યું, "જો અમેરિકા અમારા હિતોને નુકસાન પહોંચાડશે તો અમે કડક કાઉન્ટરમેઝર લઈશું." આ જવાબમાં ચીનએ તેના વેપારીક અધિકારોનું રક્ષણ કર્યું અને અમેરિકાના આરોપોને 'બુલીંગ' કહ્યા. ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યીએ પણ અગાઉ કહ્યું હતું કે, "અમે યુદ્ધો આયોજિત નથી કરતા, પરંતુ શાંતિ વાતચીતને પ્રોત્સાહન આપીએ છીએ."
ભારત પર ટ્રમ્પનો નिशાન: રશિયા તેલ આયાતને 'યુદ્ધીય મદદ' કહ્યું ટ્રમ્પે વોશિંગ્ટનમાં કહ્યું, "ભારત અને ચીન જેવા દેશો રશિયા તેલ ખરીદીને પુતિનના યુદ્ધને ફંડ કરે છે, જે અમેરિકા માટે અસ્વીકાર્ય છે." તેમણે ભારતીય વડાપ્રધાન મોદીને નામણું કરતા કહ્યું કે, "અમે ભારતની આયાતથી ખુશ નથી." આથી ભારત-અમેરિકા સંબંધોમાં તણાવ વધ્યો છે, જોકે ભારતે હજુ સત્તાવાર જવાબ આપ્યો નથી. વિશ્લેષકો કહે છે કે, ભારતની રશિયા તેલ આયાત (જે તેના કુલ આયાતનું ૪૦ ટકા છે) એનર્જી સુરક્ષા માટે જરૂરી છે, અને આ દબાણથી તેની આર્થિક વૃદ્ધિને અસર થઈ શકે છે.
વૈશ્વિક અસર: વેપાર યુદ્ધના પુનઃઉદયની આશંકા આ તણાવથી વૈશ્વિક તેલ કિંમતોમાં વધઘટ જોવા મળી રહી છે, અને યુરોપિયન યુનિયન જેવા સહયોગીઓ પણ અમેરિકાના દબાણ હેઠળ છે. ચીન, જે વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે, તેની પાસે રશિયા તેલ ડિસ્કાઉન્ટ પ્રાઇસ પર મળે છે, જે તેની ઊર્જા જરૂરિયાતોને પહોંચી વધારે છે. જો અમેરિકા ટેરિફ લગાવે તો, તે વૈશ્વિક વેપારને હાનિ પહોંચાડશે અને ભારત જેવા દેશોને વૈકલ્પિક સ્ત્રોતો શોધવા મજબૂર કરશે. આ સંઘર્ષ વચ્ચે, ચીન અને અમેરિકા વચ્ચે વાતચીતની જરૂર છે, પરંતુ ટ્રમ્પની 'એકતરફી' નીતિથી વૈશ્વિક શાંતિને જોખમ છે. શું આ તણાવ વેપાર યુદ્ધમાં બદલાશે, કે ડિપ્લોમસીથી ઉકેલ નીકળશે? વિશ્વ અંતરાષ્ટ્રીય સમુદાય આ રમતને નજરથી જુએ છે.
