ગુજરાતમાં વિકાસની ચર્ચાઓ વચ્ચે કુપોષણની સમસ્યા ગંભીર બની રહી છે. કેન્દ્ર સરકારના સંસદમાં રજૂ કરાયેલા રિપોર્ટ અનુસાર, જૂન 2025 સુધી રાજ્યમાં 3,21,127 આદિવાસી બાળકો કુપોષણનો શિકાર છે, જેમાં 1,71,570 ઓછું વજન, 1,11,862 અતિ ઓછું વજન અને 37,695 ઓછી ઊંચાઈ ધરાવે છે.
પ્રધાનમંત્રી માતૃવંદના યોજના, કુપોષણમુક્ત ગુજરાત અભિયાન, નમોશ્રી યોજના, પ્રધાનમંત્રી સુરક્ષા માતૃત્વ યોજના અને મમતા અભિયાન જેવી યોજનાઓ પર દર વર્ષે કરોડો રૂપિયા ખર્ચવામાં આવે છે, પરંતુ કુપોષણની સ્થિતિમાં સુધારો થયો નથી. રિપોર્ટ મુજબ, ગુજરાતની સરખામણીએ બિહાર, કર્ણાટક, ઉત્તરપ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, ત્રિપુરા, કેરલ અને તમિલનાડુમાં કુપોષિત આદિવાસી બાળકોની સંખ્યા ઓછી છે.
આંકડાઓ દર્શાવે છે કે ભાજપ શાસન હેઠળ સરકારી યોજનાઓનો લાભ ગરીબ અને આદિવાસી વર્ગ સુધી પહોંચતો નથી, જ્યારે ભ્રષ્ટાચાર અને અસમર્થ વહીવટના આરોપો ઉઠી રહ્યા છે. મહીસાગર જિલ્લામાં 209 અધિકારીઓને 1,772 કુપોષિત બાળકોની જવાબદારી સોંપીને નવતર પહેલ શરૂ થઈ છે, પરંતુ રાજ્યવ્યાપી સ્તરે પરિણામો હજુ સુધી નબળા જોવા મળે છે.
આ સમસ્યાના મૂળમાં ગરીબી, અપૂરતું પોષણ, જાગૃતિનો અભાવ અને યોજનાઓનો અમલ ન થવો જેવા પરિબળો છે. સરકારે આદિવાસી વિસ્તારોમાં પોષણ, આરોગ્ય અને શિક્ષણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી, પારદર્શક અને લક્ષ્યાંકિત અભિગમ અપનાવવાની તાતી જરૂર છે.