છેલ્લા ચાર વર્ષમાં ગુજરાતમાં પુલ ધરાશાયી થવાની ઘટનાઓએ રાજ્યના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સલામતીના પ્રશ્નો ઉભા કર્યા છે. આ લેખમાં આવી ઘટનાઓ, તેના ખર્ચ, મૃત્યુઆંક, સરકારી પગલાં અને પીડિતોને આપવામાં આવેલી સહાયની સંક્ષિપ્ત માહિતી આપવામાં આવી છે.
પુલ ધરાશાયી થવાની ઘટનાઓ છેલ્લા ચાર વર્ષ (2021-2025)માં ગુજરાતમાં નોંધપાત્ર પુલ ધરાશાયી થવાની ઘટનાઓમાં મોરબીનો ઝૂલતો પુલ (2022) અને વડોદરાનો ગંભીરા બ્રિજ (2025) મુખ્ય છે. 2022માં મોરબીના ઝૂલતા પુલની દુર્ઘટનામાં 135 લોકોના મોત થયા હતા, જ્યારે 2025માં ગંભીરા બ્રિજ તૂટવાથી 15 લોકોના મોત થયા અને 4 લોકો ગુમ થયા હોવાની માહિતી છે.
પુલના નિર્માણ અને રખરખાવનો ખર્ચ મોરબીના ઝૂલતા પુલનું નવીનીકરણ 2022માં લગભગ 2 કરોડ રૂપિયામાં કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેના રખરખાવની ચોક્કસ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી. ગંભીરા બ્રિજ, જે 40 વર્ષ જૂનો હતો, તેના નિર્માણનો ખર્ચ અને રખરખાવની વિગતો સ્પષ્ટ નથી, પરંતુ તેની જર્જરિત હાલત હોવાનું નોંધાયું હતું. રાજ્ય સરકારે 2025માં 212 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે નવા પુલ બનાવવાની મંજૂરી આપી છે.
મૃત્યુઆંક અને નુકસાન મોરબી દુર્ઘટનામાં 135 લોકોના મોત થયા, જે ગુજરાતની સૌથી મોટી દુર્ઘટનાઓમાંની એક હતી. ગંભીરા બ્રિજ દુર્ઘટનામાં 15 મૃત્યુ અને 5 ઈજાગ્રસ્તો નોંધાયા, જ્યારે 4 લોકો હજુ ગુમ છે. આ ઉપરાંત, અન્ય નાની ઘટનાઓમાં પણ નુકસાન થયું હોવાનું જાણવા મળે છે, પરંતુ ચોક્કસ આંકડા ઉપલબ્ધ નથી.
સરકારી પગલાં સરકારે આ દુર્ઘટનાઓ બાદ ઝડપી પગલાં લીધા છે. મોરબી દુર્ઘટના બાદ ઓરેવા ગ્રૂપના અધિકારીઓ સામે ગુનાહિત બેદરકારીનો કેસ નોંધાયો અને તપાસ શરૂ થઈ. ગંભીરા બ્રિજ દુર્ઘટના બાદ મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે 243 જર્જરિત પુલોના સાર્થીકરણનું કામ શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી અને ઈજારદારોની જવાબદારી નક્કી કરવા આદેશ આપ્યા. નિયમિત સ્ટ્રક્ચરલ ઈન્સ્પેક્શનની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકાયો, ખાસ કરીને ચોમાસા પહેલા અને પછી,
સહાયની રકમ મોરબી દુર્ઘટનામાં મૃતકોના પરિવારોને 4 લાખ રૂપિયા અને ઈજાગ્રસ્તોને 50,000 રૂપિયાની સહાય આપવામાં આવી હતી. ગંભીરા બ્રિજ દુર્ઘટનામાં પ્રધાનમંત્રી રાષ્ટ્રીય રાહત ભંડોળ (PMNRF)માંથી મૃતકોના પરિવારોને 2 લાખ રૂપિયા અને ઈજાગ્રસ્તોને 50,000 રૂપિયાની સહાય જાહેર કરાઈ.
ધર વિરાન થવાની ઘટનાઓ આ દુર્ઘટનાઓએ અનેક પરિવારોના ધર વિરાન કર્યા. મોરબીમાં 135 પરિવારોએ પોતાના સ્વજનો ગુમાવ્યા, જ્યારે ગંભીરા બ્રિજ દુર્ઘટનામાં 15 પરિવારો શોકમાં ડૂબ્યા. આ ઉપરાંત, ગુમ થયેલા લોકોના પરિવારો પર પણ આઘાતનો મોટો આંચકો લાગ્યો છે. ### નિષ્કર્ષ ગુજરાતમાં પુલ ધરાશાયી થવાની ઘટનાઓએ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની ગુણવત્તા અને રખરખાવની ખામીઓ ઉજાગર કરી છે. સરકારે નવા પુલોના નિર્માણ અને જર્જરિત પુલોના સમારકામ માટે પગલાં લીધા છે, પરંતુ નિયમિત નિરીક્ષણ અને જવાબદારી નક્કી કરવાની જરૂરિયાત હજુ પણ મહત્વની છે. પીડિત પરિવારોને આર્થિક સહાય આપવામાં આવી છે, પરંતુ આવી દુર્ઘટનાઓ રોકવા માટે વધુ નક્કર પગલાંની જરૂર છે.
