ગુજરાતના સાબરકાંઠા જિલ્લાના હિંમતનગર તાલુકામાં હિંમતનગર અર્બન ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (HUDA – હુડા)ના ડ્રાફ્ટ પ્લાન વિરુદ્ધ ગામલોકોનો વિરોધ તીવ્ર બન્યો છે. 'વિકાસ'ના નામે જમીનોની લૂંટ અને ગ્રામીણ જીવનનો વિનાશ થશે તેવા આક્ષેપમાં 11 ગામોના ખેડૂતો, મહિલાઓ અને યુવાનો એકજૂટ થયા છે. છેલ્લા એક મહિનાથી ધરણા, રેલીઓ, પૂતળા દહન અને લોકદેહવાસીય કાર્યક્રમો દ્વારા વિરોધ વ્યક્ત થઈ રહ્યો છે. કાલે, 30 ઓક્ટોબરે હિંમતનગરમાં 'ખરાખરીનો ખેલ' – એટલે કે મોટું આંદોલન અને નેતાઓને નો-એન્ટ્રીના બેનર સાથે મહાસમાગમની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. ગામલોકોનો એક જ સૂર છે: "અહીં લોકોને વિકાસ નથી જોઈતો, HUDAની જરૂર નથી!"
HUDA ડ્રાફ્ટ પ્લાન: 'વિકાસ' કે જમીનની લૂંટ? હિંમતનગર શહેરી વિકાસ સત્તા મંડળ (HUDA)એ 10 સપ્ટેમ્બર 2025ના રોજ શહેર અને આસપાસના 11 ગામો – પરબડા, ધંધા, સવગઢ, કટવડ, બોરીચા, ખુરાડ, પીપળોડી, હડિયોલ, કંકનોલ, બેરણા, બલવંતપુરા, નવા – સહિતના વિસ્તારો માટે વિકાસ નકશો જાહેર કર્યો. આ પ્લાન હેઠળ 4,000 કરોડથી વધુ રૂપિયાના વિકાસ કાર્યોની વાત છે, જેમાં રોડ, પાર્ક, વસાહતો અને વ્યાપારી કેન્દ્રોનો સમાવેશ થાય છે. પરંતુ ગામલોકો આને 'જમીન માફિયાની લૂંટ' કહે છે. "અમારી ખેતીની જમીનોને શહેરી વિસ્તારમાં બદલી, અમને બેઘર બનાવવાનો પડકાર છે. વિકાસના નામે મળશે તો બિલ્ડરોને ફાયદો, અમને નુકસાન!" – આ વાત 11 ગામોના HUDA સંકલન સમિતિના સંયોજક વિમલ પ્રજાપતિ કહે છે. 2012માં પણ HUDAની રચના થઈ હતી, પરંતુ વિરોધને કારણે તેને હાલાવ્યું હતું. હવે 10 વર્ષ પછી ફરીથી અમલીકરણનો પ્રયાસ વધુ આક્રોશ વધારી રહ્યો છે.
એક મહિનાનો વિરોધ: જનસંમેલનથી બેસણા સુધીની કડકડ -
20 સપ્ટેમ્બર હિંમતનગરના માર્કેટ યાર્ડમાં 10,000થી વધુ લોકોના જનસંમેલનમાં HUDA ડ્રાફ્ટ પ્લાન રદ્દ કરવાની માંગ ઉઠી. ખેડૂતોએ આવેદનપત્રો સોંપ્યા અને ધરણા શરૂ કર્યો. -
2 ઓક્ટોબર (વિજયાદશમી) હિંમતનગરના દરેક ગામમાં 'હુડાસૂર' (HUDAને રાવણ તરીકે રૂપક)ના પૂતળાનું દહન થયું. મહિલાઓએ ગરબા રમીને વિરોધ વ્યક્ત કર્યો. -
5 ઓક્ટોબર: બેરણા ગામમાં 'હુડાસૂર'નો બેસણું (લોકદેહવાસીય વિધિ) યોજાયો. મહિલાઓએ છાજિયાં (પીળા ધાન્યના ગટ્ટા) લઈને આક્રોશ વ્યક્ત કર્યો, જે વાતાવરણને ઉગ્ર બનાવ્યું. આ કાર્યક્રમમાં 5,000થી વધુ લોકો જોડાયા, જેમાં યુવાનો અને મહિલાઓની સંખ્યા વધુ હતી. -
છેલ્લા 40 દિવસ રેલીઓ, ધરણા અને આવેદનપત્રો દ્વારા વિરોધ ચાલુ. X પર HUDAવિરોધ અને હુડા_ના_ના હેશટેગ્સ વાયરલ થયા, જેમાં 20થી વધુ પોસ્ટ્સમાં ગામલોકોના વીડિયો અને ફોટા શેર થયા. આ વિરોધમાં કોઈ રાજકીય પક્ષ જોડાયો નથી; તે સ્વતંત્ર ગ્રામજનોનો છે. પરંતુ HUDAને સમર્થન આપતા નેતાઓને ગામોમાં નો-એન્ટ્રીના બેનર લગાવાયા છે.
ગામલોકોની પીડા: જમીન, જીવન અને ભાવિનો સવાલ "અમારી પૈતૃક જમીનોને વિકાસમાં બદલવાથી ખેતી બંધ થશે, પશુપાલન અશક્ય બનશે અને યુવાનો શહેરો તરફ ધકેલાશે," – બેરણા ગામની મહિલા કૃષ્ણા બેન કહે છે. 11 ગામોમાંથી 70% વસ્તી ખેતી અને પશુપાલન પર આધારિત છે. HUDA પ્લાનથી જમીનોના ભાવ વધશે, પરંતુ સ્થાનિકોને વળતર મળશે નહીં. પાછલા વર્ષોમાં અમદાવાદ અને સુરત જેવા શહેરોમાં આવા પ્લાન્સથી ગ્રામીણ વિસ્થાપન વધ્યું છે, જેના અનુભવો અહીં યાદ કરાવાય છે. "અમે વિકાસ ઈચ્છીએ છીએ, પણ તેમને નહીં જે અમારું જીવન તોડે," – HUDA સંકલન સમિતિના સભ્ય કહે છે.
સરકારી વલણ: વિકાસનો દાવો કે વિરોધની અવગણના? સરકારી તરફથી HUDAને 'ઝડપી શહેરીકરણ અને આર્થિક વિકાસ' તરીકે પ્રસ્તુત કરવામાં આવે છે. હિંમતનગર ધારાસભ્ય વી.ડી. ઝાલા કહે છે કે આ પ્લાનથી રોજગારી અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વધશે. પરંતુ વિરોધીઓ કહે છે કે સરકાર આવેદનોની અવગણના કરી રહી છે. "જો પ્લાન રદ ન થયો તો આંદોલન વધુ તીવ્ર બનશે," – સમિતિના પ્રતિનિધિઓ કહે છે. X પરના વીડિયોમાં દેખાય છે કે ગામલોકો 40 દિવસથી લડી રહ્યા છે, પણ સરકારી જવાબ મળતો નથી.
કાલાનો મહાસમાગમ: 'ખરાખરીનો ખેલ' અને નો-એન્ટ્રીના બેનર કાલે, 30 ઓક્ટોબરે હિંમતનગરમાં મોટું આંદોલન યોજાશે. 11 ગામોના લોકો રેલી કાઢશે, જેમાં 'નેતાઓને નો-એન્ટ્રી'ના બેનર લગાવાશે. આમાં મહિલાઓ અને યુવાનો મુખ્ય ભાગ ભજવશે. "આ વિરોધ અમારી જમીન અને સંસ્કૃતિનું રક્ષણ છે," – વિમલ પ્રજાપતિ કહે છે. જો સરકારે વાતચીત ન કરી તો આંદોલન રાજ્યભર ફેલાઈ શકે છે.
આગળનો માર્ગ: વિરોધથી વાતચીત સુધી આ વિરોધ ગુજરાતમાં શહેરીકરણ અને ગ્રામીણ હિતો વચ્ચેના તણાવને દર્શાવે છે. સરકારે ગામલોકો સાથે વાતચીત કરી, પ્લાનમાં ફેરફાર કરવા જોઈએ – જમીન વળતર, ખેતી માટે વિશેષ જોગવાઈ અને સ્થાનિકોની સલાહને મહત્વ આપી. અન્યથા, 'હુડાસૂર'નો આ વિરોધ વધુ વિસ્તારી શકે છે. ગામલોકોની આ અવાજને તાકાત આપવાનો સમય છે – કારણ કે વિકાસ તો બધા માટે હોવો જોઈએ, નહીં કે કેટલાકના ફાયદા માટે.
સંપાદક: @NayaniSajjadali
