ઉદયપુર/બાંસવાડા, ૨ નવેમ્બર ૨૦૨૫:
હાલમાં સોનાના ભાવ આકાશ સ્પર્શી રહ્યા હોય તેવા સમયે રાજસ્થાનથી એક ઐતિહાસિક સમાચાર સામે આવ્યા છે. ભારતની સીમા પર ગુજરાતની સરહદે લગતા રાજસ્થાનના દક્ષિણ વિસ્તારમાં આવેલા બાંસવાડા જિલ્લામાં ભૂ-વિજ્ઞાન સર્વેક્ષણ (જીએસઆઈ) દ્વારા વિશાળ સોનાના ભંડારની શોધ થઈ છે. આ શોધમાં માત્ર સોના જ નહીં, પણ તાંબુ, કોબાલ્ટ અને નિકલ જેવી કિંમતી ધાતુઓ પણ મળી આવી છે, જે રાજસ્થાનને ખનિજ સંપત્તિના મેજર હબ તરીકે સ્થાપિત કરવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. જીએસઆઈના તાજા સર્વેમાં બાંસવાડાના કાંકરિયાગઢ બ્લોકમાં આશરે ૩ વર્ગ કિલોમીટર વિસ્તારમાં સોનાના વિશાળ ભંડારની પુષ્ટિ થઈ છે. આ વિસ્તાર અરાવલી પર્વતમાળાની અંદર આવેલા ચાર ગામો—કાંકરિયાગઢ, ડુંગરિયાપાડા, દેલવાડા રાવણા અને દેલવાડા લોકિયા—માં ફેલાયેલો છે.
પ્રારંભિક અનુમાન મુજબ અહીંથી ૧.૨૦ ટન શુદ્ધ સોનું અને ૨૨૨ ટન સોનાનું ઓર મળી શકે છે, જેમાં ૧૧૩.૫ મિલિયન ટન ઓરની સંભાવના છે. વૈજ્ઞાનિકોએ ૬૦૦-૭૦૦ ફૂટ ઊંડાઈ સુધી ડ્રિલિંગ કરીને આ શોધ કરી છે. આ પહેલાં ભુકિયા-જગપુરા વિસ્તારમાં ૧૧.૪૮ કરોડ ટન ઓરમાં સોનું મળ્યું હતું. હવે આ ત્રીજી મોટી શોધથી રાજસ્થાનની જીડીપીમાં ૨૫% વધારો અને ભારતની ૨૫% સોનાની માંગ પૂરી કરવાની આશા છે. જોકે, ૯૦% આદિવાસી વિસ્તાર હોવાથી વિસ્થાપન અને પર્યાવરણીય મુદ્દાઓ પણ ઉભા થશે. ખનન માટે ટેન્ડર ૩ નવેમ્બર સુધી ખુલ્લા છે, અને કામ ૨-૩ વર્ષમાં શરૂ થઈ શકે છે. આ શોધ ભારતીય અર્થતંત્રને નવી ઊર્જા આપશે.
